İSKİ Kronoloji

Terkos Su Şirketinin kamulaştırılması için gerekli çalışmaların ardından 29 Aralık’ta satın alma anlaşması yapıldı. Cumhuriyet tarihimizde, yabancı imtiyazlı bir şirketin satın alınması suretiyle kurulan bu tip müesseselerin ilki olması dolayısıyla İdaremiz, tarihi ve sembolik bir değere sahiptir.

Şirket devrinin yapıldığı yıl itibarıyla İstanbul’a verilen toplam su miktarı 12.9 milyon m³, şehir nüfusu 713.500, kişi başına verilen günlük su miktarı da 50 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 26.015 kişi olup isale hattı uzunluğu 82 km, şebeke uzunluğu 544 km’ydi.

27.05.1933 itibarıyla İstanbul Sular İdaresi (İSİ) Kuruluş Kanunu Resmi Gazete'de yayımlandı. Mustafa Kemal ATATÜRK’ün Cumhurbaşkanı, İsmet İNÖNÜ’nün de Başbakan olduğu dönemde Mecliste kabul edilen 2226 sayılı “İstanbul Belediyesi’ne Bağlı İstanbul Sular İdaresi Teşkili Hakkındaki Kanun” ile İstanbul Sular İdaresinin kuruluş süreci tamamlandı. Devletçilik ve halkçılık ilkeleri ışığında su yönetiminin millileştirilmesi sağlandı.

İSİ’nin kuruluşuyla birlikte ilk İdare Heyeti Başkanı İstanbul Valisi ve Belediye Reisi Muhittin ÜSTÜNDAĞ oldu. Eski Edirne Valisi ve Dâhiliye Nazırı Hacı Adil ARDA Başkanvekili olurken üyeler ise Yusuf Ziya ERDEM, Burhanettin BERKEN, Mustafa Akif SEZER, Tahir KEFKEP ve F. J. Castelnau şeklinde sıralandı.

Vakıf suların yönetimi, 1933 senesinde yayımlanan 2226 sayılı Kanun’la İdaremize devredildi.

İdaremizin ilk merkez binası İstiklal Caddesi’nde, bugünkü adıyla Terkos Han olarak bilinen pasajda yer almaktaydı. İSİ, Terkos Şirketi'nce kira ile tutulan bu binayı kısa bir müddet kullandı. İdaremiz ilk kurulduğunda 141 memurla 27.605 aboneye hizmet vermekteydi.

Yusuf Ziya ERDEM İdaremizin ilk genel müdürü olarak atandı. Mühendishane-i Berr-i Hümayun'un (İstanbul Teknik Üniversitesi) Turuku Muabir (İnşaat Fakültesi) kısmından mezunu olan ERDEM, 12 yıllık hizmet geçmişiyle kurum tarihimizin en uzun süre görev yapan genel müdürü oldu.

Cumhuriyet döneminde ülkemizin ilk içme suyu arıtma tesisi Kağıthane tepelerinde inşa edildi. 1926 yılında 4 adet prefiltre ve 8 adet yavaş kum filtrelerinden (batî filtre) süzülen su dezenfekte edilerek şehre verilmeye başlandı. 1935 yılında filtre alanının 2 katına çıkarılması ve ilave prefiltreler ile şehre verilen suyun kalitesi fiziksel, kimyasal ve bakteriyolojik yönden kontrol altına alındı.

Dönemin ünlü şairi Yusuf Ziya ORTAÇ İstanbul Sular İdaresi İdare Heyeti'nde üye olarak görev yapmaya başladı. ORTAÇ, 1946 yılına kadar bu görevi sürdürdü.(1935-1946)

Sular soğuk bir ışık,
Bakıyoruz havuza;
Suda omuz omuza
İki gölge karışık!

‘‘Rüya’’ şiirinden

Florya Deniz Köşkü inşa edildi. Köşkün yapımının kısa zamanda tamamlanmasında Yusuf Ziya ERDEM’in önemli katkıları oldu. Ulu Önder ATATÜRK, 1936 yılında uzunca bir süre burada yaşadı, siyasi ve bilimsel toplantılar için köşkü özellikle kullandı, aralarında İngiliz Kralı VIII. EDWARD ve Madam SIMPSON’ın da bulunduğu kimi önemli konukları burada ağırladı.

Suyun etkili dağıtımını sağlamak amacıyla Mimar Sinan tarafından inşa edilen Mağlova Kemeri yakınlarında dizel gruplu bir terfi merkezi kuruldu.

İstanbul’un iki yakasında suyun tek elden yönetilmesi için kamulaştırma çalışmalarına devam edildi. Bu bağlamda Üsküdar ve Kadıköy Türk Anonim Su Şirketi'nin satın alınması için 17.06.1937’de sözleşme imzalandı.

Dönem şartlarında bölgesel su temininin sürekliliğini sağlamak için su depoları ve halk çeşmeleri inşa edildi. İdaremiz, artış gösteren abone sayısıyla birlikte, kuruluşundan itibaren su deposu sayısını 11’e, halk çeşmesi sayısını da 202’ye çıkardı.

Büyükada’ya iskele ve şebeke kurularak tankerle su verilmeye başlandı ve terfi merkezi kuruldu. İdaremizin adaya su vermeye başladığı tarihte Büyükada’daki abone sayısı 67 olarak kayıtlara geçti.

1939 yılına kadar istihdam politikası ve aylık ücret statüsü, Kurumumuzun kendi yaptığı yönetmeliğe göre idare edilmekte iken personel konusu iktisadi devlet teşekkülleri için söz konusu yılda neşredilen 3659 sayılı Kanun’a tabi tutuldu.

Tarihimiz boyunca devam ettirdiğimiz ecdat yadigârı eserleri koruma politikasına bu dönemde de önem verildi. Valide Bendi’nin su alma tertibatı, su ölçme sandığı ve dip savağı yeniden inşa edildi.

Terkos-Kağıthane arasındaki galerinin vadilere tesadüf eden kısmındaki sifonların font borularla değiştirilmesi ve gelişmiş pompalar kullanılması sonucunda galerinin günlük kapasitesi 45.000 metreküpten 70.000 metreküpe çıkarıldı.

1942 yılı itibarıyla İstanbul’a verilen toplam su miktarı 24.1 milyon metreküp, şehir nüfusu 816.000, kişi başına verilen günlük su miktarı da 79 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 38.247 kişi olup isale hattı uzunluğu 84 km, şebeke hattı uzunluğu ise 705 km’ydi.

İstiklal Caddesi üzerinde bulunan bina satın alınıp tadil edildi. İdaremiz, 1985’te devir işlemleri başlayan bu taşınmazda 1988 yılına kadar İstanbullulara hizmet verdi.

Geniş bir alanda yayılım gösteren 2. Dünya Savaşı, taraf olmayan ülkeler ve millî ekonomileri dolaylı olarak etkiledi. Savaşın neden olduğu ekonomik buhranın ülkemizde ve şehrimizde de hissedilmesi nedeniyle yatırım giderleri azaltıldı, önemli harcamalardan kaçınıldı, halkın temel su ihtiyacını gidermeye yönelik faaliyetlerde bulunuldu.

Kuruluş yılımız olan 1933 senesinde abone sayısı 26.015, nüfus 734.000 kişi, tüketilen su miktarı 6,7 milyon metreküp; 2. Dünya Savaşı'nın bitiş tarihinde ise abone sayısı 40.858, nüfus 860.000 kişi, tüketilen su miktarı da 15.5 milyon metreküp olarak kayıtlara geçti. 12 yıllık süreçte abone sayısı %57, nüfus %17 artarken tüketilen su miktarı ise %131 seviyesinde artış gösterdi. Bu bilgiler ışığında yeni ıslahat projeleri ve programı düzenleme gerekliliği hasıl oldu.

İdaremiz, 800.000 liralık sermaye ile kurulmuş olup kanun gereği suyun satışı, maliyeti üzerinden fiyatlandırıldığından yatırımlarını yıllık gelirlerinden ayırabildiği ihtiyat akçesiyle gerçekleştirmekteydi. İSİ, 2. Dünya Savaşı’ndan sonra artan nüfusun ihtiyaçlarına cevap vermek amacıyla; yeni artezyen kuyularının açılması, terfi merkezlerinin kurulumu, muhtelif bölgelerde isale ve şebeke hattı inşası, tesis kapasitelerinin artırımına yönelik program oluşturdu. 4889, 4891 ve 5116 sayılı kanunların yayımlanmasıyla önemli sayılabilecek ek gelire kavuşuldu ve program takip eden yılda uygulamaya alındı.

Elmalı Barajı Tesisi’nde elektrik enerjisiyle terfiye başlandı. Bu sayede daha yüksek verim daha ucuza sağlanmış oldu. Buhar motorları yedek olarak kullanıldı, bazıları da değerlendirilmek üzere Terkos Barajı Tesisi'ne gönderildi.

Ord. Prof. Dr. İhsan Hamdi GÖZE İdaremizin ikinci genel müdürü olarak atandı. Mühendis Mekteb-i Âlisi (İstanbul Teknik Üniversitesi) mezunu olan GÖZE, İdaremizden emekli olduktan sonra aynı fakültede eğitim vermeye devam etti.

Çırpıcı Artezyen Tesisi açılarak şehre yeni bir su kaynağı kazandırıldı. Zeytinburnu’nda yer alan tesisle birlikte suyu Bakırköy bölgesine ve Edirnekapı su deposuna iletecek bir terfi merkezi de inşa edildi.

İdaremizin tesislerinde bakım ve onarım çalışmaları gerçekleştirildi. Ayrıca arıtma tesisleri ıslah edildi ve javelizasyon (sodyum hipoklorit) tesisatı yapıldı.

İkinci Dünya Savaşı’nın bitmesiyle birlikte nakliye sıkıntıları çözülmeye başlandı. İngiltere, Fransa ve Polonya ile yapılan anlaşmalara istinaden tedarik edilen borularla Terkos-Kağıthane isale hattının 10 kilometrelik kısmı tamamlandı.

Göksu’da 1893 yılında toprak baraj olarak inşa edilen Elmalı Barajı ilerleyen tarihlerde kısmen yıkılmıştı. 1949 yılında İdaremiz tarafından gerçekleştirilen çalışmayla baraj yükseltildi.

Hacıosman Bayırı’nda içme suyu arıtma tesisi kuruldu ve günlük 3.000 m³ suyun Terkos şebekesine verilmesi sağlandı.

Cahit ÇEÇEN İdaremizin üçüncü genel müdürü olarak atandı. Mühendislik eğitimini Paris’te alan ÇEÇEN, "İçme Suyu Mühendisliği" adlı bir kitap da kaleme aldı.

1947’de yapımına başlanan 44 kilometre uzunluğundaki Terkos-Kâğıthane isale hattı 1951’de tamamlandı.

Silahtar-Terkos yüksek gerilim hattının kurulmasıyla elektrik enerjisi nakledilmesi sağlandı. Böylelikle mevcut terfi merkezlerimizdeki buharlı sistemler elektrifiye edilerek verim artırıldı.

Terkos Şirketi'nin kamulaştırılması öncesinde 13.7 milyon m³ olan Terkos Barajı Tesisi kapasitesi iki katına çıkarılarak 28,4 milyon m³e yükseltildi. Tesis,1952 yılında elektrifiye edildi.

1952 yılı itibarıyla İstanbul’a verilen toplam su miktarı 44.7 milyon m³, şehir nüfusu 1.043.000 kişi, kişi başına verilen günlük su miktarı da 117 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 64.055 kişi olup isale hattı uzunluğu 139 km, şebeke hattı uzunluğu ise 888 km’ydi.

İstanbul’un fethinin 500. yılı etkinlikleri kapsamında gemilerin karadan yürütülmesi gösterisi İdaremiz tarafından gerçekleştirildi.

Levent ve Beşiktaş civarının su ihtiyacını desteklemek amacıyla, 20.000 m³ hacminde Levent su deposu hizmete alındı. Türkiye’de ilk defa iki katlı su deposu tatbikatı bu yapıyla gerçekleştirildi.

Kağıthane-Edirnekapı isale hattı devreye alındı.

Anadolu Yakası'nın 10 yıllık su ihtiyacını karşılayacak şekilde projelendirilen ve rezervuar hacmi 10 milyon m³ olan 2. Elmalı Barajı hizmete alındı.

Elmalı İçme Suyu Arıtma Tesisi’ndeki mevcut batî filtrelere ilaveten iki adet çökeltme havuzu, yedi adet de süratli süzme tesisatı yapıldı. Bu ilavelerle tesisin arıtma kapasitesi %220 oranında artırıldı.

Günümüzde ‘‘Yıldırım Bayezid Han’’ adıyla bilinen Kağıthane İçme Suyu Arıtma Tesisleri’ne dört adet akselaratör tipi dekantör ve 25 adet hızlı kum filtresi inşa edildi ve tesis kapasitesi günlük 200.000 metreküpün üzerine çıkarıldı.

Feriköy, Baltalimanı, Münzevî, Beyazıt ve Altunizade’de silindirik gömme su depoları inşa edildi. Türkiye'de ilk defa ön gerilmeli beton sistemi inşası bu depolarda uygulandı.

Zeytinburnu ilçesinde artan nüfusun su ihtiyacını karşılamak amacıyla artezyen kuyuları açıldı.

Tophane’deki 1. Mahmut Çeşmesi restore edildi.

Bülent DANIŞMENT İdaremizin dördüncü genel müdürü olarak atandı. İlk ve orta öğrenimini Galatasaray Lisesinde tamamlayan ve lise eğitimi için Deniz Harp Okuluna girerek Makine bölümünü birincilikle bitiren Bülent DANIŞMENT, 1929-1934 yılları arasında Berlin Teknik Üniversitesi'nde eğitim gördü.

Kemerburgaz'da röle terfi istasyonu inşa edildi. Röle istasyonunun kademeli olarak servise alınmasıyla hattın verimi günde 78.000 metreküpten 114.000 metreküpe çıkarıldı.

Vakıf su tesislerinde onarım ve yenileme çalışmaları gerçekleştirildi. Özellikle bentlerin esaslı tamirleri yapıldı ve tarihî çeşmelerin eski durumlarına uygun restorasyon çalışmaları tamamlandı.

Hayati SAVAŞÇI İdaremizin beşinci genel müdürü olarak atandı. SAVAŞÇI, 4 ay müddetle Askeri Genel Müdür olarak İstanbul Sular İdaresi'nde çalıştı. Aynı yıl eylül sonunda kendi mesleğine dönerek sırasıyla Tuğgeneral, Tümgeneral ve Korgeneralliğe kadar yükseldi ve Kara Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı iken emekliye ayrıldı.

1960 yılında yayımlanan 23 sayılı Kanun’a tabi oluncaya kadar İdaremizin başında bulunanlara Müdür unvanı verilmişti. Bu tarihten sonra çıkan 440 sayılı Kanun gereğince Müdürler Kurulu, Genel Müdür başkanlığında teşekkül ettiği için Sular İdaresi Belediye Meclisi'nin ve Bakanlar Kurulu'nun bu husustaki kararları gereğince makam Genel Müdürlüğe dönüştü.

Asım TUFAN İdaremizin altıncı genel müdürü olarak atandı. Asım TUFAN, 1945 yılında Kara Harp Okulu'ndan Demiryolu Asteğmeni olarak birincilikle mezun oldu. 1956-1957 yılları arasında İstanbul Teknik Üniversitesi Hidrojeoloji Enstitüsü'ne devam ederek sertifika alan TUFAN, daha sonra Kara Harp Okulu'na girerek 1960 yılında Akademi'yi bitirip Kurmay Subay oldu.

Avrupa Bölgesi’nde su temininin sürekliliğini sağlamak amacıyla muhtelif terfi merkezleri hizmete alındı.

Bakırköy Hizmet Binası açıldı.

Büyükada’ya ek olarak Heybeliada’ya da şebeke döşendi, su iskelesi ve su deposu inşa edildi, ayrıca artezyen çalışmaları yapıldı.

İstanbul İçme Suyu Projesi İstikşaf Raporu'nda muhtelif kaynaklardan temin edilen suların istihsal merkezlerine göre taksimi hesaplandı. %72’lik oranıyla Terkos fabrikası en büyük su kaynağı olarak öne çıktı. Terkos’u sırasıyla %20 ile Elmalı Barajı, %4 ile Çırpıcı Artezyen Tesisi, %3 ile Mağlova ve %1 ile Hacıosman takip etti.

1962 yılı itibariyle İstanbul’a verilen toplam su miktarı 77.5 milyon m³, şehir nüfusu 1.5 milyon kişi, kişi başına verilen günlük su miktarı da 136 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 100.074 kişi olup isale hattı uzunluğu 190 km, şebeke hattı uzunluğu ise 1.281 km’ydi.

Kerim ESMER İdaremizin yedinci genel müdürü olarak atandı. Yüksek tahsilini inşaat mühendisliği alanında yapan ve İdaremizin kuruluşunda itibaren Yönetim Kurulu üyeliği dâhil çeşitli kademelerde görev alan ESMER, 1963 yılında genel müdürlük görevine getirildi, 1971 yılında kendi arzusuyla emekli oluncaya kadar hizmet verdi.

Feriköy Sosyal Tesisi hizmete alındı.

Birleşmiş Milletler Özel Fonu'na master plan ve fizibilite raporu için hibe başvurusunda bulunuldu ve talepname kitapçığı hazırlandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinesinde İdaremizin ilk master plan çalışmalarına başlandı.

1966 sonunda Alibey Barajı’nın temeli atıldı. Temel atma töreninde dokuzuncu Cumhurbaşkanımız ve dönemin Başbakanı Süleyman DEMİREL ile İstanbul Sular İdaresi Genel Müdürü Kerim ESMER konuşmalarını yaptılar.

Silivri Sosyal Tesisleri inşa edildi. Bu şekilde hem İstanbul halkının hem de İdaremiz çalışanlarının aileleriyle birlikte ekonomik biçimde istirahat edebilecekleri bir mekan oluşturuldu.

Gaziosmanpaşa’da Keçesuyu Kemeri civarında 5.000 m³/gün kapasiteli içme suyu arıtma tesisi ve pompa istasyonu hizmete alındı.

1968 yılında yayımlanan Ankara-İstanbul ve Nüfusu 100.000’den Yukarı Olan Şehirlerde İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkındaki 1053 sayılı Kanun’la büyük su projelerinin muayyen kısımlarının tatbiki konusu Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü sorumluluğuna alındı.

Temmuz ayında Ömerli Barajı’nın temeli dönemin Başbakanı Süleyman DEMİREL tarafından atıldı.

Terkos Sosyal Tesisleri inşa edildi.

Anadolu Yakası’nda yaşayan İstanbulluların ihtiyacına daha hızlı cevap vermek amacıyla ilk şubemiz Kadıköy’de hizmete alındı.

Gültekin OSKAY İdaremizin sekizinci genel müdürü olarak atandı. İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü mezunu olan OSKAY, on yıl süreyle genel müdürlük görevini ifa etti ve 2 Haziran 1981 tarihinde İSKİ Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. 3 Mayıs 1983 tarihinde emekli oldu.

1965 yılında çalışmalarına başlanan İdaremizin ilk master planı, DAMOC konsorsiyumu tarafından tamamlandı. Master plan çerçevesinde, 1971 yılında hazırlıklarına başlanan ‘‘İstanbul Su Temini Projesi’’ kapsamındaki yatırım harcamaları için Dünya Bankası'yla 37 milyon dolarlık kredi anlaşması yapıldı. Bu anlaşma 30 Eylül 1972’de Resmî Gazete’de yayınlandı.

Yapıldığı tarihte 180 milyon m³/yıl kapasitesi ile İstanbul’un en büyük su kaynağı olan Ömerli Barajı İSKİ ve DSİ iş birliğiyle hizmete alındı.

1972 yılı itibariyle İstanbul’a verilen toplam su miktarı 120 milyon m³, şehir nüfusu 2.545.000, kişi başına verilen günlük su miktarı da 129 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 260.488 kişi olup isale hattı uzunluğu 212 km, şebeke hattı uzunluğu ise 1.758 km’ydi.

Ömerli’de daha sonra Ertuğrul Gazi ismi verilecek olan 300.000 m³/gün kapasiteli degremont tipi içme suyu arıtma tesisi hizmete alındı.

İstanbul Su Dağıtım Sistemi Projesi kapsamında içme suyu altyapısı ilk defa haritalara aktarıldı. İstanbul ilk defa servis bölgelerine ayrıldı.

Avrupa Yakası’nda Ortaköy-Bebek ve Tarabya-Büyükdere çelik boru hatları, Anadolu Yakası’nda Kozyatağı-Bağdat Caddesi ve Kozyatağı-Altunizade isale hatları devreye alındı.

Güzelce Kemer ve Mağlova Kemeri’nin belirli bir yüksekliğe kadar olan kısımları Alibey Barajı içinde kalacağı için İdaremizce restore edildi.

Elmalı İçme Suyu Arıtma Tesisleri’nin filtre sistemleri geliştirilerek arıtılan suyun bulanıklık oranı azaltıldı. Kağıthane İçme Suyu Arıtma Tesisi’ne ek dekantörler inşa edildi. Batî filtrelerle birlikte tesisin arıtma kapasitesi 410.000 m³/gün’e çıkarıldı.

1974-1975 yılları arasında Camp-Tekser Müşavirlik Konsorsiyumu'nca yapılan ve DAMOC Master Planı’nı revize eden master plan çalışması ile Marmara Denizi ve Boğaz’da oşinografik araştırmalar yaptırıldı, sonuçta Marmara ve Boğaz’a özgü bir durum olan iki tabakalı ortamdan yararlanılması kararlaştırıldı. İSKİ, ana ilkeleri bu planda belirlenen ‘‘Büyük Kanalizasyon Projesi’’nin gerçekleştirilmesi için kademeli olarak harekete geçti, böylelikle DAMOC master planının bilimsel mesnedi güçlendirildi.

Avrupa Yakası’nda 8 belediye ve 3 muhtarlığın kurduğu Mahmutbey Su Birliği; Anadolu Yakası'nda 12 belediye ve 2 muhtarlığın kurduğu Kartal Su Birliği ile Bayrampaşa, Alibeyköy, Kağıthane, Çeliktepe, Küçükköy Belediyeleri abone kaydedilerek İstanbul Belediyesi haricindeki belediyelere de su verildi.

Belediye Başkanı Ahmet İSVAN döneminde halka hizmet edecek ve aynı zamanda kaliteyi artıracak işletmelere önem verildi. Bu kapsamda iştiraklerimizden Hamidiye Su İşletmesi modern bir tesis hâline getirildi, İstanbul’un meşhur suyu şişelenerek halka sunuldu.

İstanbul Su Temini Projesi kapsamında içme suyu altyapısını yenilemek için gelişmiş ülkelerde kullanılan düktil font borulardan şehrimizde de istifade edilmeye başlandı.

Geniş çaplı su borularının ağzı kapatılarak depolar oluşturuldu, su şebekesi götürülemeyen gecekondu mahallelerine ve susuzluğun hissedildiği tüm bölgelere tankerlerle su ikmali gerçekleştirildi.

Van’da meydana gelen büyük depremde konutların neredeyse tamamı yıkıldı. Dayanışma kapsamında hayatta kalan yurttaşlarımızın önemli bir kısmı İstanbul’a yerleştirildi ve konutların su ihtiyacı İdaremizce karşılandı.

Kınalıada ve Burgazada’ya şebeke ile su verilmeye başlandı.

Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisleri’ne bağlı, 378.000 m³/gün kapasiteli Orhaniye İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Kağıthane’de daha sonra Çelebi Mehmet Han ismi verilecek olan bir içme suyu arıtma tesisi hizmete alındı. Bu sayede Kağıthane Arıtma Tesisleri’nin toplam kapasitesi 560.000 m³/gün’e çıkarıldı.

70’li yılları içeren proje ve programlar kapsamında Devlet Su İşleri (DSİ) ve İdaremizin müştereken isale hatlarını devreye alması planlandı. Avrupa Yakası’nda 37 kilometre ana isale hattı ve 72 kilometre tali isale hattı; Asya Yakası’nda ise 140 kilometre ana isale hattı ve 16 kilometre tali isale hattı devreye alındı, toplam 265 kilometre isale hattı döşendi.

Kuruluş tarihimiz olan 1933 senesinde 26.015 olan abone sayımız, 1980 itibariyle 407.832’ye ulaştı. Bir başka deyişle 47 senelik kurum tarihimiz boyunca abone sayımız yaklaşık 16 kat arttı.

Resmî Gazete'nin 11 Aralık 1980 gün ve 17187 sayılı nüshasında neşredilen 34 sayılı Milli Güvenlik Konseyi Kararı ve takip eden yılda 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı'nın bildirisi gereği 24 çevre belediyesi, İstanbul Belediyesi'ne bağlandı.

Ahmet ÖLÇER İdaremizin dokuzuncu genel müdürü olarak atandı. Orduda İstihkam Başkanlığı kademesinde de bulunan ÖLÇER, İstanbul Sular İdaresi (İSİ) adıyla hizmet veren kurumumuzun son genel müdürü oldu.

23 Kasım 1981 tarihinde, Resmi Gazete’de yayımlanan 2560 sayılı Kanun’la İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) kuruldu.

1982 yılı itibariyle İstanbul’a verilen toplam su miktarı 330 milyon m³, şehir nüfusu 5 milyon, kişi başına verilen günlük su miktarı da 181 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 430.000 kişiydi. Toplam 5.601 kilometre içme suyu hattının 434 km’si isale; 5.167 km’si de şebeke hattından oluşmaktaydı. Toplam 802 kilometre atık su hattının ise 7 km’si tünel, 34 km’si kolektör, 761 km’si şebeke hattıydı.

Kurum tarihimiz ile ilgili ilk kitabi çalışma “Tarih Boyunca İstanbul Suları ve İstanbul Su ve Kanalizasyon Sorunu” ismiyle yedinci genel müdürümüz Kerim ESMER tarafından kaleme alındı.

İSKİ ve DSİ iş birliğiyle ilk Boğaz altı geçişi, Salacak-Sarayburnu hattında devreye alındı.

Mehmet BAYKARA İdaremizin onuncu genel müdürü olarak atandı. İTÜ Makine Mühendisliği Bölümü mezunu BAYKARA, özel sektörde de çeşitli firmalarda üst düzey yöneticilik yaptı.

1981 yılında yayımlanan 2560 sayılı Kanun’la valiliğe bağlı olarak kurulan İdaremiz, 1984 yılında çıkan 309 sayılı Kanun’la İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlandı.

İdaremiz, Aksaray Genel Müdürlük Binası’nda hizmet vermeye başladı.

Temiz su laboratuvarımız kuruldu.

Dr. Atom DAMALI, İdaremizin on birinci genel müdürü olarak atandı. DAMALI, 1970 yılında ODTÜ Makine Mühendisliği Bölümü'nü bitirdi. Ayrıca 1971 yılında ABD, University of California, Berkeley'den yüksek lisans, 1974 yılında ODTÜ'den doktora derecelerini aldı.

Görselde eskiz çalışmaları yer verilen İSKİ logosu, idaremizde uzun yıllar hizmet vermiş 1942 Malatya doğumlu İnşaat Mühendisi Ömer DEMİR tarafından tasarlandı.

Güney Haliç Projesi kapsamında inşaat çalışmalarına başlandı. Proje; Yenikapı Atık Su Ön Arıtma Tesisi, Bakırköy, Sarayburnu ve Alibeyköy kolektörleri, Eyüp ve Fatih tünelleri ile Sarayburnu deniz deşarjını kapsamaktaydı.

Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisleri’ne bağlı, 200.000 m³/gün kapasiteli Osmaniye İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

İstanbul’un su dağıtım sistemi ilk kez matematik modele bağlandı.

Cumhuriyet tarihinde ilk kez bir yerel yönetim baraj yapımına başladı. Birinci aşaması için 20 ay süre belirlenen, kaya dolgu sistemiyle inşa edilen ve 1988 yılı içerisinde su tutması hedeflenen Darlık Barajı aynı zamanda ‘‘dünyanın en hızlı baraj inşaatı’’ olma özelliğine sahipti.

İSKİ Spor Kulübü kuruldu. Kulübün renkleri mavi ve beyaz olarak belirlendi. Kulüp futbol, güreş, voleybol, atletizm ve boks alanlarında faaliyet gösterdi.

Atık su laboratuvarımız kuruldu.

Dönemin Başbakanı Turgut ÖZAL’ın da katılımıyla Kuzey Haliç Kanalizasyon Projesi’nin temeli atıldı. Proje; Kuzey Haliç kuşaklama kolektörleri ve Kasımpaşa, Donanma, Fındıklı, Tophane tünelleri ile Baltalimanı Atık Su Ön Arıtma Arıtma Tesisi ve derin deniz deşarjının inşasından oluşmaktaydı.

Ülkemizin ilk SCADA sistemi kuruldu. İstanbul’un su durumunun tek merkezden izlenmesi amacıyla İdaremizde su kumanda ve bilgi toplama sisteminin altyapısı oluşturuldu.

Güney Haliç Kanalizasyon Tesisleri’nin açılışı dönemin Başbakanı Turgut ÖZAL ve yine dönemin İngiltere Başbakanı Margaret THATCHER tarafından gerçekleştirildi. Dünya Bankası, bu tesisi diğer ülkelere "Anahtar Proje" olarak lanse etti.

Güney Haliç Projesi kapsamında ülkemizin ilk atık su arıtma tesisi olan Yenikapı Atık Su Ön Arıtma Tesisi kuruldu. Günde 864 bin m³ suyun işlendiği tesislerin yapımında keson sistemi ilk kez uygulandı. Yenikapı Atık Su Ön Arıtma Tesisi'nden çıkan arıtılmış suların alıcı ortama verilmesi için Ahırkapı deniz deşarj hattı devreye alındı.

32 kilometre uzunluğundaki Büyükçekmece-Sefaköy-Bahçelievler çelik boru isale hattı hizmete alındı.

İstanbullulara daha iyi hizmet sunabilmek için yılın 365 günü, günde 24 saat hizmet veren 068 numaralı telefon hattı kullanıma açıldı.

Dr. Ergun GÖKNEL, İdaremizin on ikinci genel müdürü olarak atandı. GÖKNEL, Stuttgart Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü mezunudur.

Yıllık verimi 97 milyon m³ olan Darlık Barajı, tüm aşamaları tamamlanarak hizmete alındı.

Yıllık verimi 100 milyon m³ olan Büyükçekmece Barajı İSKİ ve DSİ iş birliğiyle hizmete alındı.

400.000 m³/gün kapasiteli Büyükçekmece İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Yüksek enflasyonun yaşandığı dönemde, dar gelirli ailelerin bütçelerine katkıda bulunmak ve su tasarrufunu özendirmek amacıyla ücretsiz su uygulaması başlatıldı. Ayda 10 metreküpten az su kullanan 308.000 abonenin uygulamadan yararlanması sağlandı.

Haliç Geçişi Projesi tamamlandı. Böylece İSKİ’nin su dağıtımı stratejisinin imkânları önemli ölçüde genişledi.

Büyük İstanbul Kanalizasyon Projesi içinde yer alan Kadıköy-Moda kolektör tünel inşaatına bağlı Dalyan tüneli tamamlandı.

Etkin ve verimli su kontrolü için gezici temiz su kontrol laboratuvarı hizmete alındı.

Avrupa Yakası’nın artan su ihtiyacının karşılanması amacıyla yıllık verimi 55 milyon m³ olan Sazlıdere Barajı’nın inşaatına İSKİ ve DSİ iş birliğiyle başlandı.

İstanbul’un ilk su kaynağı olan ancak kentin su gereksinimini karşılamaya yetmeyen Terkos Barajı’nı desteklemek amacıyla Kuzey Istranca Dereleri regülatörlerinin temeli atıldı.

Tuzla Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin yapımına başlandı.

Kuzey Haliç Havzası'nın kanalizasyon sorununu önemli oranda gidermesi planlanan 9 kilometrelik Kuzey Haliç kolektörü tamamlandı.

Darlık Barajı mansabında 40.000 m³/gün kapasiteli Yeşilvadi regülatörü devreye alınarak İstanbul’a bir su kaynağı daha kazandırıldı.

Şile’de Keson Kuyu Projesi’nin yapımına başlandı. Dört adet keson kuyu, her biri 400 lt/sn kapasiteli dört adet pompa istasyonu, bir trafo binası ve sekiz kilometre isale hattını içeren projeyle kuyularda toplanacak 25 milyon m³ suyun Darlık Barajı’na aktarılması ve kapasitenin %22 oranında artırılması planlandı.

Hızlı müdahalenin büyük önem kazandığı koşullarda İdaremiz, 185 numaralı ALO İSKİ hattını hizmete aldı.

Büyük İstanbul Kanalizasyon Projesi kapsamında inşa edilen ve birbirini tamamlayan iki ayrı üniteden oluşan 77.760 m³/gün kapasiteli Üsküdar Atık Su Ön Arıtma Tesisi ile derin deniz deşarjı sistemi hizmete alındı.

İstanbul sınırları içinde yer alan 52 dereden 28’inin ıslah projesi hazırlanarak 14 derenin ıslahına başlandı; yıl içerisinde Şişli-Galata, Kurbağalıdere, Pendik, Bekar-İstavros, Yenibosna, Ayvacık ve Tarabya derelerinin ıslahı tamamlandı.

1992 yılı itibariyle İstanbul’a verilen toplam su miktarı 529 milyon m³, şehir nüfusu 7,9 milyon, kişi başına verilen günlük su miktarı da 184 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 1.380.468 kişiydi. Toplam 5.969 kilometre içme suyu hattının 569 km’si isale; 5.400 km’si de şebeke hattından oluşmaktaydı. Toplam 1.898 kilometre atık su hattının ise 26 km’si tünel, 128 km’si kolektör, 1.744 km’si şebeke hattıydı.

Hüseyin DOĞAN, İdaremizin on üçüncü genel müdürü olarak atandı. DOĞAN, İstanbul Devlet Mimarlık ve Mühendislik Akademisi İnşaat Mühendisliği Bölümü mezunudur.

“Istranca Dereleri Kıyıköy Bölgesi Acil İçmesuyu İnşaatı” işi kapsamında projelendirme, müteferrik boru döşeme, çevirme bentleri ve pompa istasyonları yapım işleri gerçekleştirildi.

Elmalı-Üsküdar isale hattı hizmete alındı.

İSKİ gezici abone hizmetleri servisi devreye alındı. Alo 185’in bilgisayarlı elektronik servisi motorize güçle birleştirildi. Bu sayede gezici abone hizmetleri araçlarıyla vatandaşın sorunlarına ve taleplerine yerinde cevap verilmesi ve çözüm geliştirilmesi sağlandı.

Hasan Fehmi MANİ İdaremizin on dördüncü genel müdürü olarak atandı. MANİ, İTÜ Uçak Mühendisliği Bölümü mezunudur.

52 hız-işlem veznesi hizmete alındı. Bu sayede vatandaşlara işlem kolaylığı sağlanarak zaman kazandırıldı. Kurulan TRİNK sistemiyle vatandaşların ödeme merkezlerine gitmeden anlaşmalı bankalar aracılığıyla otomatik işlem yapabilmesine de imkân sağlandı. Türkiye’nin en büyük bilgisayar sistemi kurularak bilgisayarlı sayaç okuma sistemi devreye alındı. Böylelikle elle yapılan kayıt ve bilgi aktarma işlemleri ortadan kaldırıldı.

Büyükçekmece-Küçükçekmece-Terkos Gölü isale hattı hizmete alındı.

Prof. Dr. Veysel EROĞLU İdaremizin on beşinci genel müdürü olarak atandı. Eroğlu, 1991-1994 yılları arasında İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü Çevre Teknolojisi Ana Bilim Dalı Başkanı olarak görev yaptı.

40.000 m³/gün kapasiteli Elmalı İçme Suyu Arıtma Tesisi yenilendi. Gerçekleştirilen revizyonla birlikte ülkemizde ilk defa aktif karbon ve ozonlama sistemiyle arıtma bu tesiste yapıldı.

İSKABİS (İstanbul Su ve Kanalizasyon Altyapı Bilgi Sistemi) devreye alındı.

Kuzuludere, Büyükdere, Düzdere Tesisleri’ni kapsayan Istranca Dereleri Projesi’nin 1. kademesi tamamlandı.

Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisleri’ne bağlı, 300.000 m³/gün kapasiteli Muradiye İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

İstanbul’un ilk biyolojik arıtma tesisi olan, 35.000 m³/gün kapasiteli Ataköy Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Sultanbeyli içme suyu isale hattı inşaatının temeli atıldı. İlçenin içme suyu ihtiyacını gidermek için su deposuyla birlikte şebeke inşaatına da başlandı.

Dönemin Başbakanı Necmettin Erbakan’ın katılımıyla Türkiye’nin en büyük çaplı (2,2 m) çelik boru hattı olan 23 kilometre uzunluğundaki Ömerli-Çamlıca isale hattı hizmete alındı.

Maltepe-Adalar içme suyu boru hattı devreye alındı. Yaklaşık 21 kilometrelik hat, ülkemizin en uzun deniz altı isale hattıdır.

Güney Haliç Projesi kapsamında çalışmalar ilerletilerek Zeytinburnu, Alibeyköy, Kağıthane sağ sahil kolektörleri devreye alındı; Silahtarağa ve Zeytinburnu atık su terfi merkezleri hizmete alındı.

Yıllık verimi 100 milyon m³ olan Kazandere Barajı hizmete alındı.

625.000 m³/gün kapasiteli Baltalimanı Atık Su Ön Arıtma Tesisi hizmete alındı.

8 kilometre uzunluğundaki Mahmutbey-Cevatpaşa çelik boru isale hattı hizmete alındı.

Kuzey Haliç Projesi tamamlandı. Proje kapsamında Kağıthane sol sahil kolektörü, Kuzey Haliç kolektörü ve tünelleri, Kabataş-Baltalimanı tünelleri, Baltalimanı Atık Su Ön Arıtma Tesisi, Baltalimanı deniz deşarjı ve Kuzey Haliç tali kolektörü devreye alındı.

400.000 m³/gün kapasiteli İkitelli Fatih Sultan Mehmet Han İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı. Ülkemizde bu büyüklükteki bir tesiste ilk defa ozon sistemi kullanıldı.

100.000 m³/gün kapasiteli Tuzla Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

17 kilometre uzunluğundaki Istrancalar-Terkos çelik boru isale hattı hizmete alındı.

155.000 m³/gün kapasiteli Büyükçekmece Atık Su Ön Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Selami OĞUZ İdaremizin on altıncı genel müdürü olarak atandı. İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi mezunu olan OĞUZ, İSKİ Yönetim Kurulu üyesi olarak da İdaremizde görev aldı.

Sultanbeyli isale hattı döşenmiş ve içme suyu şebeke hattı ve terfi merkezleri kuruldu. Bu sayede bölgeye Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisi’nden su getirildi. Toplam 68 kilometre şebeke hattı, 16 kilometre isale hattı ve 1.5 kilometre terfi hattı döşendi.

Prof. Dr. Veysel EROĞLU İdaremizin on yedinci genel müdürü olarak atandı. Kurumumuza ikinci kez genel müdür olarak atanan EROĞLU, sonraki yıllarda DSİ Genel Müdürlüğü, Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman ve Su İşleri Bakanlığı görevlerinde bulundu.

Yüksek tüketimli abonelerin su sayaçları kartlı sayaçlarla değiştirilmeye başlandı.

İstanbul su temini, kanalizasyon ve drenaj, atık su arıtma ve uzaklaştırma master planı tamamlandı. Şehrimizin su ve atık su yönetimine ilişkin 2040 yılına kadarki projeksiyonu modellendi.

Adalar’daki su temini sorununu kalıcı olarak çözümlemek amacıyla Büyükada-Sedef Adası isale hattı hizmete alındı.

1.730 m³/gün kapasiteli Terkos İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

100.000 m³/gün kapasiteli Paşaköy İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı. Atık suyun geri kazanım ünitesi ilk kez bu tesiste devreye alındı ve mor şebeke bu üniteden beslendi.

43 kilometre uzunluğundaki Terkos-Kağıthane çelik boru isale hattı hizmete alındı.

30 kilometre uzunluğundaki Terkos-İkitelli çelik boru isale hattı hizmete alındı.

1 milyon m³/gün üzerinde su pompalama hacmine sahip, kapasitesiyle dünyanın sayılı tesislerinden Terkos-Osmangazi Terfi Merkezi hizmete alındı.

10 kilometre uzunluğundaki Ömerli-Orhanlı-Tuzla çelik boru isale hattı hizmete alındı.

Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisleri’ne bağlı, 500.000 m³/gün kapasiteli Emirli İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı. İnşa edildiği tarih itibariyle bu tesisin diğer tesislerden farkı çöktürme havuzlarının pulsatör tipinde projelendirilmiş olmasıdır. Aynı zamanda Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisleri’nde havalandırma ve ozon uygulanmasına da başlandı.

Küçükçekmece-Bayramtepe içme suyu şebekesi, su haznesi, terfi merkezi ve isale hattı hizmete alındı.

Dursun Ali ÇODUR İdaremizin on sekizinci genel müdürü olarak atandı. ÇODUR, İTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü mezunudur.

İSKİ, ulusal ve küresel iş birliğini güçlendirmek amacıyla Dünya Su Konseyi'ne üye oldu.

E-şube hizmete alındı. Böylece İSKİ abonelerinin işlemlerini internet üzerinden gerçekleştirebilmesi sağlandı.

İdaremiz, Dünya Metropol İdareleri Birliğinin düzenlediği yarışmada ‘‘İSKİ Haliç Çevre Koruma Projesi’’ ile birincilik elde etti.

2002 yılı itibarıyla İstanbul’a verilen toplam su miktarı 669 milyon m³, şehir nüfusu 11.5 milyon, kişi başına verilen günlük su miktarı da 160 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 3.179.118 kişiydi. Toplam 8.780 kilometre içme suyu hattının 851 km’si isale; 7.929 km’si de şebeke hattından oluşmaktaydı. Toplam 3.095 atık su hattının ise 29 km’si tünel, 244 km’si kolektör, 2.822 km’si şebeke hattıydı.

400.000 m³/gün kapasiteli İkitelli 2. Beyazıt Han İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Marmara Denizi’ne giden atık suların arıtılması için 354.000 m³/gün kapasiteli Küçükçekmece Atık Ön Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

İstanbul Boğazı’nı atık su tehdidinden korumak için 833.000 m³/gün kapasiteli Kadıköy Atık Su Ön Arıtma Tesisi hizmete alındı.

397.000 m³/gün kapasiteli Yeşilçay regülatörü devreye alınarak İstanbul’a bir su kaynağı daha kazandırıldı.

Anadolu Yakası’nda su yatırımları çerçevesinde Pendik-Kartal-Maltepe-Küçükyalı çelik boru isale hattı, atık su yatırımları çerçevesinde ise ‘‘Kartal Atık Su Sahil kolektörü ve yan yol bağlantıları’’ ile ‘‘Bostancı sahil yolu ve Kurbağalıdere yatay geçiş ikmali’’ tamamlanarak hizmete alındı.

Tarabya atık su tünel ve kolektör inşaatı tamamlandı.

14 kilometre uzunluğundaki Pendik-Küçükyalı çelik boru isale hattı hizmete alındı.

2005 yılında yürürlüğe giren 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun ilgili maddesinde belirtildiği üzere, köylerde su ve kanalizasyon hizmetlerini yürütme görev ve yetkisi ilgili büyükşehir belediyesine bağlı su ve kanalizasyon idaresine geçti. Böylelikle mahalle kapsamına alınan yönetim birimlerinin tümü İdaremiz sorumluluğuna girdi. İdaremiz 1 ilçe, 14 belde ve 173 köye daha hizmet götürmeye başladı.

Yeni Genel Müdürlük binamız Eyüpsultan yerleşkesinde hizmet vermeye başladı.

Kağıthane İçme Suyu Arıtma Tesisleri’nde üç su haznesi, ozon jeneratör binası, ön ozon temas tankı ve dağıtım yapısı, havalandırma yapısı, çamur yoğunlaştırma ve mekanik susuzlaştırma ünitesi inşa edilerek hizmete alındı.

9 kilometre uzunluğundaki Çamlıca-Salacak çelik boru isale hattı hizmete alındı.

Mevlüt VURAL İdaremizin on dokuzuncu genel müdürü olarak atandı. İstanbul Üniversitesi mezunu, Jeofizik-Jeoloji Yüksek Mühendisi VURAL, çeşitli yönetim kademelerinde görev aldı, 2010 yılında İdaremizden ayrıldı.

Salacak-Sarayburnu Boğaz Geçiş Hattı tamamlanarak hizmete alındı. Proje, dünyada muadilleri arasında kullanılan boruların kalınlığı, basınca dayanıklılığı ve iki kıta arasında uzanması nedeniyle ilk olma özelliğine sahiptir. Hattın devreye alınmasıyla Asya Yakası’ndan Avrupa Yakası'na günlük 500 bin m³ su temini sağlandı.

Arnavutköy ve Eyüpsultan ilçelerinin ihtiyacını karşılayacak, 50.000 m³/gün kapasiteli Taşoluk İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

İSKİ ve DSİ iş birliğiyle inşa edilen Melen Projesi 1. aşaması kapsamında isale hattı ve terfi merkezinin hizmete alınmasıyla İstanbul günlük 734 bin m³, yıllık 268 milyon m³ ilave içme suyuna kavuştu. İkinci ve üçüncü aşamaların tamamlanmasıyla birlikte halkımızın 2040 yılına kadar su sorunu yaşamaması hedeflendi.

Ömerli 2. ham su terfi merkezi ve çelik boru isale hattı hizmete alındı. Bununla birlikte havalandırma, ozon temas tankı, ozon jeneratör binası, çamur yoğunlaştırma ve susuzlaştırma üniteleri de tesise kazandırıldı.

İdaremize ait temiz su ve atık su laboratuvarlarına; yasal mevzuatların öngördüğü gerekliliklerin tam olarak karşılanması, doğru ve güvenilir analizler yapılması, hizmetlerin daha hızlı sunulması, teknolojik gelişmelerin yakından takibi ve uygulanması amacıyla TS EN ISO/IEC 17025:2017 standardının şartlarına uyum sağlanarak akreditasyon hakkı kazandırıldı.

İdaremizin ilk stratejik planı hazırlandı.

İdaremizin ilk yönetim sistemi belgeleri alındı. İkitelli İçme Suyu Arıtma Tesisleri ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi, OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı Ve Güvenliği, ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi ile belgelendirildi.

Terkos ile Cendere’de yer alan eski pompa istasyonlarında inşaat çalışmaları tamamlandı ve İstanbul Su Medeniyetleri Müzesi hizmete alındı.

360.000 m³/gün kapasiteli Ataköy İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

575.000 m³/gün kapasiteli Paşabahçe Atık Su Ön Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Prof. Dr. Ahmet DEMİR İdaremizin yirminci genel müdürü olarak atandı. İTÜ İnşaat Fakültesi mezunu DEMİR, YTÜ İnşaat Fakültesi Dekanlığı görevinde de bulundu.

Paşaköy İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin 2. Ünite inşaatı tamamlanarak toplam kapasite 200.000 m³/gün’e çıkarıldı.

Uluslararası akreditasyona ve ileri teknolojiye sahip olan Kağıthane Tesisleri Laboratuvar Binası hizmete alındı.

9 kilometre uzunluğundaki Kağıthane-Küçükköy çelik boru isale hattı hizmete alındı.

Tuzla İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi 2. kademe inşaatı tamamlanarak toplam kapasite 250.000 m³/gün’e çıkarıldı.

Paşabahçe-Beykoz atık su tüneli inşaatı tamamlandı.

Gürpınar atık su tünel inşaatı tamamlandı. Proje sayesinde, Beylikdüzü ilçesinde oluşan atık suyun Ambarlı İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’ne iletilmesi sağlandı ve Marmara Denizi’ne atık su girişi engellendi.

Beykoz, Çatalca, Şile ve Arnavutköy ilçelerinin civar köylerinde biyolojik atık su arıtma tesisleri hizmete alındı.

400.000 m³/gün kapasiteli Ambarlı İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi inşaatı tamamlandı.

Haliç’e Can Suyu Projesi’nin açılış töreni yapıldı. Boğaz’dan Haliç’e deniz suyu aktarma tünelinin tamamlanmasıyla oksijen miktarı yükseltildi ve canlı yaşamının çeşitliliğine ve devamlılığına imkân sağlandı.

2012 yılı itibariyle İstanbul’a verilen toplam su miktarı 873 milyon m³, şehir nüfusu 13.9 milyon, kişi başına verilen günlük su miktarı da 172 litre olarak kayıtlara geçti. İdaremizin abone sayısı 5.365.047 kişiydi. Toplam 14.927 kilometre içme suyu hattının 1.579 km’si isale; 13.348 km’si de şebeke hattından oluşmaktaydı. Toplam 12.106 kilometre atık su hattının ise 110 km’si tünel, 728 km’si kolektör, 11.268 km’si şebeke hattıydı.

Boğaz’ın 135 metre altından geçerek Asya ve Avrupa kıtalarını birleştiren, ilk içme suyu tüneli olan Melen Boğaz Geçiş Tüneli İSKİ ve DSİ iş birliğiyle hizmete alındı.

Şile, Çekmeköy, Beykoz ve Silivri ilçelerinin civar köylerinde biyolojik atık su arıtma tesisleri hizmete alındı.

720.000 m³/gün kapasiteli Cumhuriyet İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Avrupa Yakası 2. kısım atık su tüneli hizmete alındı. Güney Haliç Havzası’nı toplayan mevcut sistemin yetersiz kalması ihtimali düşünülerek inşa edilen tünel sayesinde Haliç ve Marmara Denizi’nin kirlenme riski azaltıldı.

Dr. Dursun Atilla ALTAY, İdaremizin yirmi birinci genel müdürü olarak atandı. İTÜ Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümünden mezun olan ALTAY, genel müdürlük görevinden önce, İdaremizde 3 yıl süreyle Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı.

İstanbul’da su sıkıntısı yaşanmaması için, Sakarya Nehri’nden su alınması planlanarak Sakarya Terfi Merkezi inşa edildi.

Melen Projesi’nin 2. Etap isale hattı tamamlandı. Hattın devreye alınmasıyla İstanbul yıllık toplam 307 milyon m³ ilave su kaynağına kavuştu. Proje kapsamında çelik boru hattı döşenerek terfi merkezi, terfi deposu, su alma yapısı, çöktürme havuzu inşa edildi, ayrıca çevre düzenlemesi yapıldı.

Büyükçekmece ve Silivri’nin bir kısmının atık sularını toplayarak Silivri İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’ne ulaştıracak olan Gürpınar Atık Su Tüneli, Çanta Doğu Atık Su Tüneli ve Silivri Atık Su Tünellerinin inşaat çalışmaları tamamlandı. Çalışmalar kapsamında çeşitli çap ve özelliklerde 70 kilometre hat da inşa edildi.

Hukuk Müşavirliği ve Teftiş Kurulu Başkanlıklarının bulunduğu İSKİ Çağlayan Hukuk Binası hizmete alındı.

İSKİ’nin su sarfiyat ölçümünü gerçekleştiren sayaçları için kurduğu muayene istasyonu, TÜRKAK (Türkiye Akreditasyon Kurumu) tarafından akredite edildi. İSKİ, ülkemizde söz konusu akreditasyona sahip ilk kamu kurumu oldu.

Vatandaş memnuniyeti arttırma hedefiyle çalışmalarını sürdüren İdaremiz yeni bir hizmeti daha kullanıma alarak abonelerine Alo 185 Çağrı Merkezi üzerinden su faturalarını ödeme imkanı sundu. Ayrıca bilgi teknolojilerinin daha etkin kullanılması suretiyle "Online Abonelik Hizmetleri" hayata geçirildi.

Fatih TURAN, İdaremizin yirmi ikinci genel müdürü olarak atandı. 1989’da İTÜ İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olan TURAN, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürü olarak da görevde bulundu.

36.000 m³/gün kapasiteli Silivri İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Büyükçekmece Atık Su Tüneli inşaatı tamamlandı.

52.000 m³/gün kapasiteli Çanta İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi işletmeye alındı.

Büyükçekmece Atık Su Ön Arıtma Tesisi, 132.500 m³/gün kapasiteli ileri biyolojik atık su arıtma tesisine dönüştürüldü.

70.000 m³/gün kapasiteli Selimpaşa İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

İdaremizin İstanbullulara sağladığı hizmetler arasına Sesli Yanıt Sistemi'yle (IVR) abonelik işlemleri de dahil edildi.

Uzaktan okuma yapılabilen akıllı sayaçların kullanımına başlandı.

Genel Müdürlük A ve C Blok binaları hizmete alındı.

Tuzla ve Pendik ilçelerinin atık sularını Tuzla İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’ne iletecek olan 9,2 kilometre uzunluğundaki Tuzla Akfırat Atık Su Tüneli’nin kazı çalışmaları tamamlandı.

Abonelik ve ödeme işlemleri e-Devlet üzerinden ilk defa İdaremizce yapılmaya başlandı.

İdaremiz, vatandaşlara yerinde ve hızlı hizmet sağlamak amacıyla “Mobil İSKİ” uygulamasını hayata geçirdi.

Tarihî Kapalıçarşı’da kapsamlı içme suyu, atık su ve yağmur suyu hatlarını yenileme çalışmaları kazısız teknoloji yöntemiyle yapıldı.

Türkiye Kalite Derneği (Kalder) ile İyi Niyet Bildirgesi imzalandı ve EFQM 5 Yıldız Mükemmellikte Yetkinlik Belgesi İdaremize kazandırıldı.

Tuzla sahil bandının temizliğinin sürdürülebilir olması amacıyla Tuzla Deniz Deşarjı 2. kademe inşaatı tamamlandı.

Yenilenebilir ve verimli enerji çalışmaları kapsamında İkitelli FSM Güneş Enerjisi Santrali hizmete alındı. Bu sayede, tesisin yıllık elektrik tüketiminin %8’ine karşılık gelen 1,6 milyon kWh/yıl enerji üretildi.

4.000 m³/gün kapasiteli Şile Ağva Membran Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı.

İdaremizde Entegre Yönetim Sistemi kurulum çalışmalarına başlandı. Bu kapsamda;
ISO 9001 Kalite Yönetim Sistemi,
ISO 10002 Müşteri Memnuniyeti Yönetim Sistemi,
ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi,
ISO 22301 İş Sürekliliği Yönetim Sistemi,
ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi,
ISO 31000 Risk Yönetimi,
ISO 37001Yolsuzlukla Mücadele Yönetim Sistemi,
ISO 45001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi,
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi,
ISO 20000-1 Bilgi Teknolojisi-Hizmet Yönetimi,
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi,
ISO 26000 Sosyal Sorumluluk
kurulumları yapılarak sertifikaların alımına hak kazanıldı, İdaremizin ilgili alanlardaki hizmet kalitesinin uluslararası standartlarda takibi sağlandı.

İdaremiz tarafından, suyun geleceğine yön verebilmek amacıyla 22 farklı ülkeden katılımcının yer aldığı İSTSU-WATERIST İstanbul Su Kongresi ve Fuarı düzenlendi.

İdaremiz, Sürdürülebilir İş Ödülleri’nde ‘‘Yerli Teknoloji Ofisi’’ uygulamasıyla İş Birliği Ödülü’nü kazandı.

Melen Projesi’nin 3. etap isale hattı tamamlandı. Hattın devreye alınmasıyla İstanbul yıllık toplam 457 milyon m³ ilave su kaynağına kavuştu.

İdaremiz, Global Water Awards yarışmasında ‘‘Akıllı Hizmet’’ projesiyle Su Liderleri Ödülü’nü kazandı.

Raif MERMUTLU İdaremizin yirmi üçüncü genel müdürü olarak atandı. 1983’te İTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü'nden mezun olan MERMUTLU, İller Bankası'nda başlayan meslek hayatı sonrasında İSKİ’de farklı yönetim kademelerinde görevlerde bulundu.

İBB tarafından Kemerburgaz Kent Ormanı’nın hizmete açılması ile Kırkçeşme Su Yolu Sistemi’nin en önemli eseri, Mimar Sinan’ın başyapıtlarından “Mağlova Su Kemeri”ne vatandaşların yürüyerek erişimi mümkün kılındı. Böylece şehrin tarihî dokusuna ve turizme önemli bir katkı sunuldu.

İdaremiz, küresel boyutta yaşanan iklim değişikliklerinin beraberinde getirdiği kuraklık vb. olumsuzlukları asgari seviyeye indirgemek, gerekli önlemleri almak, ortak bir yol haritası belirlemek amacıyla “İklim Değişikliği ve Su Yönetimi Sempozyumu” düzenledi.

Haliç’in temizliğinin sürdürülebilir hale getirilmesi amacıyla Haliç Dip Çamuru Tarama ve Susuzlaştırma Tesisi işletmeye alındı.

İlk peyzajlı dere ıslahının gerçekleştirildiği Tuzla Yaşam Vadisi 1. etabı hizmete alındı.

Üsküdar’da su baskınlarına son vermek amacıyla inşasına başlanan Bülbüldere ve Çavuşdere Yağmur Suyu Tünelleri’nin kazı çalışmaları tamamlandı.

Ataköy İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin 2. kademesi hizmete alındı. 360.000 m³/gün olan tesis kapasitesi 600.000 m³/gün’e çıkarıldı. Türkiye’nin en büyük kapasiteli MBR tesisi, ilk yerli manyetik yataklı blower ünitesine de sahiptir.

İBB ile birlikte Kurbağalıdere’de gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda dere temizliği sağlanarak koku ve kirlilik sorunu ortadan kaldırıldı. Canlı çeşitliliği artırıldı, ayrıca dere çevresi İstanbullular için cazibe alanına dönüştü.

Merkez üssü Ege Denizi açıkları olan 6,9 büyüklüğündeki deprem sonrası, İSKİ Acil Müdahale Ekibi arama kurtarma çalışmalarına destek verdi. Ekibimiz tarafından 7 vatandaşımız İzmir’de enkaz altından çıkarıldı, 65'inci saatte mucizevi bir şekilde kurtarılan 3 yaşındaki Elif’in yaşama tutunma pozu tüm ülkede ‘‘umudun simgesi’’ oldu.

Avcılar ve Küçükçekmece’nin atık sularını Ambarlı İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’ne iletecek olan 6,5 kilometre uzunluğundaki atık su tünelinin kazı çalışmalarına başlandı.

İdaremiz, tüm dünyada yaşanan ve ülkemizi de etkisi altına alan koronavirüs salgını nedeni ile ilan edilen sokağa çıkma kısıtlamalarını fırsata dönüştürerek Beşiktaş, Beykoz ve Üsküdar’da ana arterlerdeki kronikleşmiş problemleri gidermek için 8 noktada isale hattı deplase ve yenileme imalatları yaptı, bu noktalardaki sorunları kalıcı olarak çözdü.

İSKOM (İstanbul Su Kontrol ve Otomasyon Merkezi) hizmete alındı. İdaremiz, bu sayede suyun kaynağından alınıp arıtılmasına, terfi ettirilmesinden en son aboneye ulaştırılmasına ve atık su hâline geldikten sonra toplanıp arıtılarak deşarj edilmesine kadar olan serüveninin akıllı sistemlerle kontrolünü ve yönetimini sağladı.

Başakşehir, Küçükçekmece Bakırköy ilçelerinin atık sularını Ataköy İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’ne taşıyacak olan 8,6 kilometre uzunluğundaki atık su tünelinin kazı çalışmalarına başlandı.

İSKİ’de çevreci dijital fatura dönemine geçilerek her ay basılı olarak adrese gönderilen faturalar, tercihe göre SMS ve e-posta yoluyla da abonelere gönderilmeye başlandı. Böylelikle hem doğaya hem de ekonomiye katkı sağlandı. Bunun yanında dijitalleşme politikası çerçevesinde oluşturulan e-banko uygulaması ile online ve yüz yüze hizmetler bir araya getirildi. Böylece vatandaşlarımızın sıra beklemeden tablet-stant aracılığı ile online kanallardan işlemlerini gerçekleştirebilmesine imkân sağlandı.

Eyüpsultan, Bayrampaşa, Güngören, Esenler, Zeytinburnu ve Bakırköy ilçelerinde her sağanak yağışta meydana gelen su baskınlarına son vermek amacıyla inşa edilen 4,6 kilometre uzunluğundaki Ayvalıdere Yağmur Suyu Tüneli’nin kazı çalışmaları tamamlandı.

İdaremiz, ABD merkezli 2021 International Business Awards yarışmasında ‘‘Yenilikçi Sürdürülebilir Su Yönetimi Yılın En İyi Firması - Kamu Hizmeti’’ kategorisinde Bronze Stevie Ödülü’nü kazandı. Ayrıca ‘‘IDC DX 2021 Türkiye Dijital Dönüşüm Ödülleri’’ yarışmasında ‘‘Kağıtsız İSKİ’’ projesiyle Future of Customers & Consumer kategorisinde üçüncülük elde etti.

13.500 m³/gün kapasiteli Gümüşyaka Konmodüler İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı.

Emirli İçme Suyu Arıtma Tesisi’nin 2. kademesi hizmete alındı. 500.000 m³/gün olan tesis kapasitesi 1 milyon m³/gün’e çıkarıldı.

İlk yerli TBM makinesi ile inşa edilen ‘‘Zeytinburnu-Çırpıcı-Bahçelievler’’ içme suyu tüneli hizmete alındı.

Cumayeri İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin yapımına başlandı.

Ecdat yadigarı tarihi su eserlerinin korunması ve yaşatılması kapsamında, 1728 yılında inşa edilen III. Ahmet Çeşmesi aslına uygun şekilde restore edilmiştir.

Fatih ilçesinde 4 kritik noktada su baskını riskini önleyecek, 1,5 kilometre uzunluğunda ve 3,4 metre çapta planlanan Unkapanı Yağmur Suyu Tüneli’nin kazı çalışmalarına başlandı.

Dünya Su Günü etkinlikleri kapsamında İdaremiz tarafından yaptırılan, küresel iklim değişikliğinin olası etkilerini ve İstanbul’da suyun dünü, bugünü, yarını ile suyumuzu korumaya yönelik tedbirleri konu edinen “Suyla Yaşam” belgeseli yayımlandı.

İdaremiz; tüm dünyayı etkisi altına alan ve 2020 yılı mart ayından itibaren ülkemizde de yayılım gösteren koronavirüs salgını sürecini fırsata çevirdi. Başlattığı çalışmalarla İstanbul’un toplam 113 noktasında kronikleşen su taşkını ve sel baskını sorununu kalıcı olarak çözüme kavuşturdu.

İdaremiz, Romanya’da gerçekleştirilen “Trenchless Balkans Konferansı” kapsamında düzenlenen yarışmada “Su Kaybı Kontrolü - Yeni Proje” kategorisinde ödül kazandı.

Dr. Şafak BAŞA İdaremizin yirmi dördüncü genel müdürü olarak atandı. 1990 yılında İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi, Kamu Yönetimi Bölümünden, 2007 yılında TODAİE Kamu Yönetimi Yüksek Lisans Programından, 2012 yılında Hacettepe Üniversitesi Kamu Yönetimi Doktora Programından mezun oldu. 1992-2002 arasında Yenice (Karabük) ve Mesudiye (Ordu) ilçelerinde kaymakamlık yaptı. 2002-2015 yılları arasında mülkiye başmüfettişliği görevini yürüten Dr. BAŞA, 2015-2019 yılları arasında TESKİ Genel Müdürü olarak görev yaptı. Daha sonra sırasıyla 2019-2021 yılları arasında İSKİ İdari ve Mali İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı ve 2021-2022 yılları arasında İSKİ Bilgi İşlem, Abone Hizmetleri ve Şebekelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcılığı görevlerinde bulundu.

Büyükçekmece ilçesindeki su baskınlarını engelleyecek, 98 kilometre uzunluğundaki “Avrupa Bölgesi 5. Kısım Müteferrik Atıksu, Yağmursuyu Kanalı ve Dere Islahı İnşaatı” projesinin temel atma töreni yapıldı.

Kartal ve Maltepe’de toplamda 10,3 kilometre atık su kolektör hattı, 32,9 kilometre atık su şebeke hattı, 6,4 kilometre yağmur suyu hattı ve 2 kilometre dere ıslahı imalatlarını içeren “Kartal-Maltepe Atık Su Hattı ve Dere Islahı” projesinin açılış töreni yapıldı.

Beylikdüzü’nün tamamında, Esenyurt ve Büyükçekmece’nin büyük kısmında sel riskini ortadan kaldıran altyapı yatırımlarını içeren “Beylikdüzü Çevre Projesi”nin açılış töreni yapıldı.

Pendik’te 56 kilometre atık su şebeke hattı, 8,3 kilometrelik yağmur suyu hattı ve 5 kilometrelik dere ıslahı imalatlarını içeren “Pendik Atıksu, Yağmur Suyu Hattı ve Dere Islahı” projesinin açılış töreni yapıldı.

Boğaz’a atık su girişini engelleyecek, 8 kilometre uzunluğundaki İstavroz Atık Su Tüneli hizmete alındı.

Şehrin iki yakasındaki 8 ilçeye su sağlayacak, Dudullu ve Ömerli arasında yaklaşık 15 kilometre uzunluğundaki içme suyu isale hattı hizmete alındı.

20.000 m³/gün kapasiteli Şile Ultrafiltrasyon Membran İçme Suyu Arıtma Tesisi hizmete alındı. Özellikle yaz aylarında artan su ihtiyacını karşılayacak olan tesis, sahip olduğu arıtma teknolojisiyle alanında ilk olma özelliği taşımaktadır.

İdaremiz öncülüğünde, su ve kanalizasyon idareleri arasında iş birliğini artırmak ve çözümler üretebilmek amacıyla “SUKİ’LER BULUŞMASI” düzenlendi.

Tuzla İleri Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi’nin 3. kademesi hizmete alındı. 250.000 m³/gün olan tesis kapasitesi 650.000 m³/gün’e çıkarıldı. Böylelikle tesis, ülkemizin en büyük ileri biyolojik atık su arıtma tesisi oldu.

İdaremiz, Marmara Belediyeler Birliği tarafından düzenlenen Altın Karınca Ödülleri’nde afet yönetimi kategorisinde ödül kazandı.

İdaremiz, Avusturya merkezli Energy Globe Ödülleri’nde Su Kayıp Kontrolü Yönetimi, İstanbul Su Kontrol ve Otomasyon Merkezi (İSKOM), Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı Güneş Enerji Santrali (GES) ve Su Kullanma Bilinci çalışmalarıyla 4 ulusal ödül kazandı.

600.000 m³/gün kapasiteli Baltalimanı Biyolojik Atık Su Arıtma Tesisi hizmete alındı. Tesisin elektrik ihtiyacının %60’ı, tesis bünyesinde inşa edilen biyogaz ünitesiyle karşılanmaktadır.